Νίκησε την δυσκοιλιότητα
Αν υποφέρεις απο δυσκοιλιότητα και μετά απο εξετάσεις που εκάνες δεν είναι κάτι που χρήζει άμεσης επεμβατικής θεραπείας είναι σημαντικό να εχείς αυτα τα πράγγματα στο μυαλό σου,
σε κάθε περίπτωση τα βήματα αντιμετώπισης της δυσκοιλιότητας είναι.
- Διερεύνηση και θεραπεία πιθανού αιτίου
- Αλλαγή τρόπου ζωής
- Φαρμακευτική θεραπεία
- Χειρουργική αντιμετώπιση
Αλλαγή τρόπου ζωής - δίαιτα
Άσκηση και ιδιαίτερα περπάτημα (ιδίως το πρωί). Διατροφή πλούσια σε φυτικές ίνες 20-35 gr/d (όχι σε slow-transit, outlet dysfunction). 1η επιλογής φθηνή, ασφαλής θεραπεία, Πρωϊνό: την 1 ώρα από την αφύπνιση, να περιλαμβάνει και ζεστό καφέ, 1.5-2.5 λίτρα νερού την ημέρα. Περιορισμός ή διακοπή φαρμάκων που προκαλούν δυσκοιλιότητα!
Διογκωτικές ουσίες
Κατανάλωση ουσιών όπως ψύλλιον, πηκτίνη, μεθυλοκυτταρίνη, ινουλίνη, πίτουρο οδηγούν σε αύξηση της μάζας και βελτίωση της σύστασης των κοπράνων, μείωση του πόνου. Χρησιμοποιούνται εάν η αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών αποτύχει, είναι ασφαλής μακροχρόνια χρήση αλλά η χρήση συνίσταται σε normal-transit δυσκοιλιότητα. Είναι απαραίτητη η άφθονη λήψη νερού, δεν ωφελεί ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα του εντέρου. ΠΡΟΣΟΧΗ !! Προκαλούν αέρια, τυμπανισμό και δυσφορία
Αλλαγή τρόπου ζωής - εκπαίδευση στην τουαλέτα
Είναι λανθασμένη η αντίληψη της (οπωσδήποτε) μίας κένωσης την ημέρα. Καλύτερη ώρα για κένωση: 30΄ μετά το πρωινό (γαστροκολικό αντανακλαστικό). Βαθύ κάθισμα στη λεκάνη, χαλάρωση, ποτέ σφίξιμο. Όχι πάνω από 5-10 λεπτά παραμονής.
Σκευάσματα - Φάρμακα.
Λιπαντικές Ουσίες (Mineral oil (nujol)), μειώνει την επαναρρόφηση ύδατος, καλά ανεκτό, λιγότερο αποτελεσματικό από τις διογκωτικές ουσίες, μειώνει την απορρόφηση των λιποδιαλυτών βιταμινών ΠΡΟΣΟΧΗ!! Κίνδυνος εισρόφησης, χημικής πνευμονίας και λιπώδους εμβολής
Οσμωτικώς δρώντα καθαρτικά (Γάλα μαγνησίας, διφωσφωρικό νάτριο (Phospho-Soda), σορβιτόλη, λακτουλόζη (Duphalac), λακτιτόλη, πολυαιθυλενική γλυκόλη (PEG)), προκαλούν κατακράτηση νερού στον εντερικό αυλό, μαλακά κόπρανα, επιταχύνουν τη δίοδο του εντέρου, απαραίτητη η άφθονη λήψη νερού. ΠΡΟΣΟΧΗ!! Προκαλούν ηλεκτρολυτικές διαταραχές, προσοχή σε ασθενείς με ΧΝΑ (Phospho-Soda), τα άλατα μαγνησίου δεν πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με καρδιολογικά και νεφρολογικά νοσήματα.
Πολυαιθυλενική γλυκόλη (PEG) διατήρηση Θεραπευτικού αποτελέσματος >2 χρόνια (δεν χρησιμοποιείται τόσο), μετα-ανάλυση 10 τυχαιοποιημένων κλινικών μελετών, ανέδειξαν αποτελεσματικότητα >λακτουλόζης και παρενέργειες = placebo
Λακτουλόζη, Σορβιτόλη, ημισυνθετικοί, μη απορροφήσιμοι δισακχαρίτες. Μεταβολίζονται από την εντερική χλωρίδα σε οξεικό και άλλα βραχείας αλύσου λιπαρά οξέα με αποτέλεσμα αύξηση της οσμωτικής δράσης. ΠΡΟΣΟΧΗ!! Αέρια – τυμπανισμός που περιορίζουν τη μακροχρόνια χρήση. Η λακτουλόζη προκαλεί ναυτία.
Διεγερτικά του εντέρου (Ανθρακινόνες (σέννα, κασκάρα), αλόη, δισακοδύλη (dulcolax), καστορέλαιο, υπόθετα γλυκερίνης), βραχεία χρήση μόνο τεσσάρων εβδομάδων. Επιδρούν άμεσα στο μυεντερικό πλέγμα και αυξάνουν τη κινητικότητα του εντέρου και την απέκκριση νερού. Τα υπόθετα χορηγούνται 30΄ μετά το γεύμα, ώστε να αυξήσουν τη δράση του γαστρο-κολικού αντανακλαστικού. ΠΡΟΣΟΧΗ!! Δεν πρέπει να χορηγούνται σε ασθενείς με υποψία απόφραξης, η μακροχρόνια χρήση πιθανώς να προκαλέσει melanosis coli και βλάβη της νεύρωσης του εντέρου. (Cleveland Clinic J Med 2017;84:397-408)
Υποκλισμοί, υπόθετα, χρησιμοποιείται κυρίως σε ασθενείς με περιπρωκτική νόσο ή κοπρόλιθους.
Προκινητικά (ευκινητικά) Φάρμακα. Κολχικίνη: αυξάνει τη σύνθεση των προσταγλανδινών, τις εκκρίσεις και την κινητικότητα του εντέρου. Μισοπροστόλη (Cytotec) (δεν έχουν έγκριση από FDA για δυσκοιλιότητα) Μακρολίδες: Eρυθρομυκίνη καλύτερα p.o., 125 mg X 4 ή εάν η p.o. λήψη είναι αδύνατη, IV 3mg/kg x 3, έγχυση 45΄. Εναλλακτική λύση αζιθρομυκίνη.
Εκκριταγώγα του εντεροκυττάρου, Lubiprostone, Linaclotide, Plecanatide: ενεργοποιούν τους διαύλους χλωρίου, αυξάνουν την απέκκριση χλωρίου και νερού στον εντερικό αυλό(Έγκριση από το FDA για δυσκοιλιότητα και IBS-C, εφόσον οι άλλες θεραπείες έχουν αποτύχει, θεραπεία έως οκτό εβδομάδες). Lubiprostone: παράγωγο προσταγλανδίνης Ε1, 30% ΠΡΟΣΟΧΗ!!ναυτία, πονοκέφαλος. Linaclotide: ελάχιστη απορρόφηση από έντερο, πεπτίδιο 14 αμινοξέων. 145 – 290 μg/day, 30΄ - 60΄πριν το πρωϊνό. Plecanatide: αγωνιστής γουανυλικής κυκλάσης. 3 mg Χ 1 (Cleveland Clinic J Med 2017;84:397-408)
Αγωνιστές των 5-ΗΤ4 υποδοχέων της σεροτονίνης, Prucalopride, Velusetrag, Naronapride: υπερ-εκλεκτικοί 5-HT4 αγωνιστές, χωρίς παρενέργειες. Prucalopride (Resolor): ναι σε Ευρώπη και Καναδά, όχι FDA. Αρχικά μόνο γυναίκες. 2 mg Χ 1. 3η ηλικία 1 mg Χ 1. Velusetrag: 15 mg Χ 1. διάρροια, κεφαλαλγία, ναυτία, έμετοι. Naronapride: υπό μελέτη
ΠΡΟΣΟΧΗ!! Σιζαπρίδη – Alimix (2000), Tegaserod (2007) καταργήθηκαν λόγω σοβαρών καρδιαγγειακών παρενεργειών (θανατηφόρες αρρυθμίες, ΕΜ, ΑΕΕ).
Αναστολείς απορρόφησης χολικών αλάτων, Elobixibat: 5-20 mg/24h. Υπό μελέτη
Βιοανάδραση
Χρησιμοποιεί οπτικές και ακουστικές μεθόδους ώστε να βοηθήσει τους ασθενείς στον συντονισμό των κοιλιακών, ορθικών και ηβοορθικών μυών όπως και του σφιγκτήρα του πρωκτού και τη δημιουργία προωθητικής δύναμης για την επίτευξη πλήρους κένωσης.
Σημαντικά στοιχεία της μεθόδου περιλαμβάνουν:
- Σωστή τοποθέτηση στην λεκάνη (φωτο)
- Αναπνευστική χαλάρωση και εκπαιδευτικές ασκήσεις (όχι σφίξιμο, ήρεμες αναπνοές, όχι κράτημα της αναπνοής)
- Χρήση των κοιλιακών μυών με ώθηση του κοιλιακού τοιχώματος προς τα εμπρός και χαλάρωση του σφιγκτήρα του πρωκτού
Τα αποτελέσματα της βιοανάδρασης είναι αμφιλεγόμενα. Σε 3 μελέτες παρουσίασε καλύτερα αποτελέσματα από το πλασματικό φάρμακο, τα καθαρτικά και τη μυοχάλαση, με βελτίωση των συμπτωμάτων στο 70% των ασθενών (Cleveland Clinic J Med 2017;84:397-408)
Ειδικά
Θεραπέια δυσκοιλιότητας στην 3η ηλικία
- Προβλήματα η ακινησία και η πολυφαρμακία
- Έμφαση στην αλλαγή δίαιτας και τρόπου ζωής
- Σε ασθενείς με περιορισμένη κινητικότητα είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούνται διεγερτικά του εντέρου (προϊόντα σέννας), παρά διογκωτικές ουσίες
- Περιορισμός των φαρμάκων που προκαλούν δυσκοιλιότητα !
Θεραπέια κατά την κύηση και την γαλουχία
- Σύσταση για αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών. Περπάτημα
- Φαρμακευτική θεραπεία μόνο για βραχύ χρονικό διάστημα
- Οι διογκωτικές ουσίες και τα οσμωτικώς δρώντα καθαρτικά είναι τα περισσότερο ασφαλή
- Όχι προϊόντα σέννας τις τελευταίες εβδομάδες πριν τον τοκετό
- Η σέννα διέρχεται στο μητρικό γάλα και προκαλεί διάρροια και κολικούς στο νεογέννητο
Θεραπέια δυσκοιλιότητας στα παιδιά
- Τροφή πλούσια σε φυτικές ίνες, άφθονα υγρά
- Επί αποτυχίας των παραπάνω – φαρμακευτική θεραπεία
- Δεν έχει βρεθεί το καταλληλότερο φάρμακο
- Ταχεία έναρξη θεραπείας για την αποφυγή δημιουργίας μεγαορθού
- Εξατομικευμένη, μακροχρόνια θεραπεία, χωρίς διακοπή για την πρόληψη υποτροπών
Θεραπέια δυσκοιλιότητας στο Σ.Δ
- Χρήση κυρίως διογκωτικών ουσιών
- Να αποφεύγεται η λακτουλόζη και η σορβιτόλη που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα γλυκόζης σε τύπου Ι Σ.Δ.